Seniorzy często z trudem wiążą koniec z końcem, wielu ma niskie renty i emerytury. A jeśli muszą też zmagać się z długotrwałą chorobą czy niepełnosprawnością, to nie poradzą sobie bez wsparcia innych. Dlatego przedstawiamy cykl artykułów prezentujących różne formy wsparcia...

Renta rodzinna - po śmierci współmałżonka 

Wdowa ma prawo do pobierania renty rodzinnej po zmarłym mężu po spełnieniu warunków dotyczących wieku, niezdolności do pracy lub sprawowania opieki nad członkami rodziny. 

Renta rodzinna w przypadku śmierci męża przysługuje wdowie po spełnieniu kilku warunków (przepisy stosuje się adekwatnie w przypadku wdowca):

• Zmarły w chwili śmierci musi mieć ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniać warunki do pobierania jednego z tych świadczeń (przy prawie do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy).
• Zmarły w chwili śmierci może również pobierać zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (w tym wypadku przyjmuje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy).
• Wdowa ma prawo de renty rodzinnej jeżeli w chwili śmierci męża ukończyła 50 lat lub jest niezdolna do pracy (prawo do renty wdowa nabywa również wtedy gdy przynajmniej jeden z tych warunków spełniła w ciągu pięciu lat od śmierci męża lub od zaprzestania wychowywania dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej)
• Warunków dotyczących wieku i niezdolności do pracy nie musi spełniać wdowa, która: wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat (18 lat jeżeli kształci się w szkole), lub sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej.
• Małżonkowie do dnia śmierci muszą pozostawiać we wspólności małżeńskiej.
• Wdowa, która nie pozostawała z mężem we wspólności małżeńskiej ma prawo do renty rodzinnej jeżeli w dniu śmierci męża miała ustalone prawo do alimentów. 

Wdowa niespełniająca warunków do uzyskania renty rodzinnej niemająca niezbędnych źródeł utrzymania ma prawo do okresowej renty rodzinnej przez okres jednego roku od chwili śmierci męża, lub na okres uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej (maksymalnie na okres 2 lat). 

Dokumenty niezbędne do uzyskania renty rodzinnej (w zależności od tytułu pobierania świadczenia)

• Do wypełnionego wniosku ZUS Rp-2 (lub ZUS Rp-2a) należy dołączyć m.in. dokument poświadczający datę urodzin wnioskodawcy, odpis skrócony aktu małżeństwa oraz akt zgonu.
• Niezdolność do pracy musi być stwierdzona orzeczeniem lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej ZUS.
• Pozostawanie we wspólności małżeńskiej potwierdza się oświadczeniem w formularzy ZUS Rp-2.
• W przypadku braku wspólności małżeńskiej należy potwierdzić prawo do alimentów ustalonych wyrokiem lub ugodą sądową.
• Gdy zmarły nie miał ustalonego prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy ZUS musi zbadać warunki do uzyskania jednego z tych świadczeń dlatego należy złoży m.in.: kwestionariusz okresów składkowych i nieskładkowych, świadectwa pracy i inne dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe zmarłego (w tym świadectwa o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach), zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu lub inne dokumenty, na podstawie których ZUS będzie mógł ustalić podstawę wymiaru świadczenia.

Opracowała Joanna Wiech

(na podstawie www.agraseniorzy.pl)