Seniorzy często z trudem wiążą koniec z końcem, wielu ma niskie renty i emerytury. A jeśli muszą też zmagać się z długotrwałą chorobą czy niepełnosprawnością, to nie poradzą sobie bez wsparcia innych. Dlatego przedstawiamy cykl artykułów prezentujących różne formy wsparcia...
Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR (ZUS)
Komu przysługuje:
osobom wymienionym w ustawie z dnia 31 maja 1996r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR (Dz.U. z 1996r., Nr 87, poz.395 z późn. zm.), które jednocześnie:
- w okresie podlegania represjom, określonym w ustawie, były obywatelami polskimi i są nimi obecnie,
- nie mają ustalonego prawa do dodatku kombatanckiego lub dodatku za tajne nauczanie.
Od 1 stycznia 2010r. dla celów nabycia prawa do tego świadczenia (i jego wypłaty) bez znaczenia pozostaje: czy osoba uprawniona mieszka w Polsce, czy poza jej granicami.
Jeżeli osoba uprawniona (emeryt lub rencista) mieszka za granicą, ZUS nie wypłaca jej świadczenia pieniężnego bezpośrednio na rachunek w jej obecnym miejscu zamieszkania, tylko:
- do rąk osoby upoważnionej do odbioru świadczenia (np. kogoś z rodziny lub przyjaciół), zamieszkałej w Polsce – na wniosek osoby uprawnionej,
- na rachunek bankowy osoby uprawnionej w Polsce (chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej). Obecnie transferowanie tego świadczenia pieniężnego – za granicę do państwa zamieszkania – przewiduje wyłącznie umowa z dnia 16 stycznia 1958r. o ubezpieczeniu społecznym zawarta przez Polskę z byłą Jugosławią. Odnosi się ona do osób zamieszkałych w Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, Serbii, Czarnogórze oraz w Słowenii.
Kto wypłaca: świadczenie miesięczne wypłacane przez oddział ZUS:
wraz z emeryturą lub rentą – jeżeli osoba uprawniona pobiera emeryturę lub rentę,
kwartalnie, w trzecim miesiącu kwartału – jeżeli osoba uprawniona ma ustalone prawo do emerytury lub renty, lecz ich wypłata została zawieszona.
Wysokość świadczenia: świadczenie to przysługuje za każdy pełny miesiąc trwania ww. pracy, maksymalnie za 20 miesięcy pracy przymusowej. W przypadku deportacji (tj. wywiezienia) do pracy przymusowej wymagany jest okres co najmniej 6-miesięczny.
W zależności od liczby pełnych miesięcy pracy, od 1 marca 2015 roku, świadczenie pieniężne wynosi od 10,43 zł (brutto) do 208,17 zł (brutto), tj.:
- za 1 miesiąc – 10,43 zł,
- za 2 miesiące – 20,77 zł,
- za 3 miesiące – 31,26 zł,
- za 4 miesiące – 41,60 zł,
- za 5 miesięcy – 52,06 zł,
- za 6 miesięcy – 62,40 zł,
- za 7 miesięcy – 72,87 zł,
- za 8 miesięcy – 83,28 zł,
- za 9 miesięcy – 93,71 zł,
- za 10 miesięcy – 104,09 zł,
- za 11 miesięcy – 114,44 zł,
- za 12 miesięcy – 124,94 zł,
- za 13 miesięcy – 135,32 zł,
- za 14 miesięcy – 145,73 zł,
- za 15 miesięcy – 156,12 zł,
- za 16 miesięcy – 166,51 zł,
- za 17 miesięcy – 176,99 zł,
- za 18 miesięcy – 187,35 zł,
- za 19 miesięcy – 197,80 zł,
- za 20 miesięcy – 208,17 zł.
Wysokość świadczenia pieniężnego dla osób deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR podlega podwyższeniu przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur, corocznie, od 1 marca danego roku.
Składane dokumenty:
- wniosek o przyznanie świadczenia pieniężnego zaopiniowany przez właściwe stowarzyszenie osób poszkodowanych,
- dokumenty (dowody) potwierdzające rodzaj i okres represji.
Miejsce składania dokumentów: dowolny oddział ZUS. Świadczenie przyznawane jest na podstawie decyzji kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Wydanie decyzji następuje: w ciągu 30 dni od daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności w sprawie.
Odwołanie: od decyzji ZUS przysługuje odwołanie do Sądu Okręgowego (tj. Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych), za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję – w terminie miesiąca od daty doręczenia decyzji ZUS.
W razie zbiegu świadczenia pieniężnego dla osób deportowanych do pracy przymusowej ze świadczeniem dla byłych żołnierzy górników (wypłacanych przez ZUS) – przysługuje jedno z tych świadczeń – korzystniejsze lub wybrane przez uprawnionego. Oznacza to, że dodatek do emerytury z ww. powodów może maksymalnie wynieść 208,17 zł (brutto) miesięcznie.
Opracowała Joanna Wiech
(na podstawie www.agraseniorzy.pl)