Rodzina wielopokoleniowa to rodzina składająca się z kilku generacji, minimum trzech: dziadków, rodziców i dzieci, mieszkających we wspólnym domu. Według Wikipedii taki model rodziny charakteryzuje społeczeństwa słabo rozwinięte, a także środowiska feudalne oraz wiejskie, gdzie zarówno dziadkowie, ich potomstwo oraz wnuki zamieszkują wspólnie i prowadzą gospodarstwo...
Często rodzina wielopokoleniowa pojawia się także w środowiskach ubogich, gdzie ze względu na brak finansów kolejni członkowie rodziny nie wyprowadzają się z domu. Rodzina wielopokoleniowa kojarzona jest z wiekiem XIX. Dziś rodziny takie są coraz rzadziej spotykane, a w jej miejsce zaczęła pojawiać się tzw. rodzina nuklearna, czyli rodzice i dzieci.
Za modelem rodziny wielopokoleniowej przemawia kilka ważnych zalet: po pierwsze, zapewnia ona opiekę dziadków nad najmłodszym pokoleniem. Rodzice mogą spokojnie decydować się na posiadanie dzieci, mają bowiem pewność, że gdy pójdą do pracy, będą miały one zapewnione całodzienną opiekę. Drugą zaletą rodziny wielopokoleniowej jest zapewnienie opieki nad dziadkami, którzy wraz z wiekiem, mogą tracić dotychczasową sprawność i potrzebować pomocy. Nie można tu nie wspomnieć o korzyściach finansowych. Wspólne gospodarstwo domowe to w ostatecznym rozrachunku niższe koszty utrzymania.
Hiszpańska rodzina wielopokoleniowa (foto. Wikipedia)
Model wielopokoleniowej rodziny nie jest jednak idealnym wyjściem, szczególnie dla współczesnych, mobilnych społeczeństw. Obecnie młode małżeństwa najczęściej wolą mieszkać same, co pozwala im na przemieszczanie się w razie konieczności poszukiwania pracy poza dotychczasowym miejscem zamieszkania.
Odejście na szeroką skalę od modelu rodziny wielopokoleniowej skutkuje licznymi kosztami ze strony państwa. W czasach powszechnego występowania rodziny wielopokoleniowej wychowywanie dzieci zachodziło w domach, natomiast w przypadku rozpowszechnienia się małych rodzin, państwo zmuszone jest zapewnić dzieciom miejsca w przedszkolach i żłobkach, by matka mogła wrócić do aktywności zawodowej.
Podobnie, coraz częściej potrzebne są domy opieki i domy spokojnej starości – w wielopokoleniowej rodzinie to dzieci opiekowały się starzejącymi rodzicami, jeśli jednak pokolenia te mieszkają oddzielnie, sprawowanie opieki nad seniorami bywa nieraz bardzo trudne. Funkcje te musi przejąć państwo, co generuje duże koszty, a ponadto powoduje osłabienie więzi rodzinnych.
Dziś rodziny wielopokoleniowe spotykamy najczęściej w mniejszych miejscowościach i na wsiach. W dużych miastach odchodzi się od tego modelu rodziny. Powody są różne. Często młodzi ludzie migrują do wielkich miast za pracą, zostawiając swych rodziców w ich miejscu zamieszkania. Trudno też oczekiwać, że na niewielkiej przestrzeni zamieszkają trzy pokolenia o różnych oczekiwaniach i potrzebach.